Hoe werkt piste grooming?
En wat doet het?
De piste moet mooi glad, stevig maar niet ijzig zijn. Er is veel knowhow, nog meer ervaring en een perfect samenspel tussen sneeuwmeester en sneeuwfreesmachinist nodig om de beste pistekwaliteit en duurzaamheid van de waardevolle grondstof sneeuw te garanderen. Een hele vloot van deze krachtige machines is in de avonduren onderweg in de skigebieden.
Massieve hellingen: Het sinteren
De term sinteren staat voor een proces uit de metaalverwerking. In termen van sneeuw betekent dit dat kleinere ijsdeeltjes samensmelten tot grotere eenheden. In dit proces verdwijnen dislocaties in de kristalstructuur die ontstonden toen sneeuwvlokken elkaar ontmoetten. Er vinden processen plaats waarbij de ijskristallen samensmelten, oftewel sinteren.
Fysisch streeft elke sneeuwvlok naar een bolvorm om op deze manier zijn grensoppervlak te minimaliseren. Zodra de sneeuw is neergekomen, raken de vlokken elkaar nog vrij losjes. Al snel zakt de sneeuw een beetje in onder zijn eigen gewicht. De elkaar rakende kristallen komen weer samen, waarbij interfaciale energie vrijkomt in de omgeving. De sneeuw stolt en koelt daarbij af.
Een baan moet acht uur rusten
Hoe dichter de temperatuur bij nul graden ligt, hoe groter de kans dat de sneeuw gaat sinteren. Bij zeer lage temperaturen verloopt het proces minder goed. Daarnaast hebben vorm, grootte en grootteverdeling invloed op het sinterproces. Natuurlijke sneeuw sintert anders dan grofkorrelige, technisch geproduceerde sneeuw. Middelgrote tot kleine korrels tot stofkorrelgrootte zijn optimaal. Dit komt omdat ze op veel punten kunnen "samengroeien". Dit proces kost echter tijd. Om stevig te worden, heeft een helling ongeveer acht uur sintertijd nodig.
Dit is nodig omdat het sneeuwdek anders niet stevig genoeg is en niet optimaal bestand is tegen de spanningen veroorzaakt door skiërs, temperatuur en weersomstandigheden. Het "rusten" van de pistes is noodzakelijk na elke pistevoorbereiding.
Duwen, losmaken, samenpersen
Een pistenwals zorgt ervoor dat de sneeuw de consistentie heeft om snel en goed te kunnen sinteren. Met behulp van het blad brengen krachtige pistenwalsen de sneeuw die skiërs overdag naar beneden dragen gelijkmatig terug naar boven. De rups zelf heeft een zeker verdichtingseffect. Maar de frees is bijzonder belangrijk. Deze reikt tot tien centimeter diep in de sneeuw en verandert ijsklontjes en zelfs ijzige oppervlakken weer in een fijn poeder. Aan het einde drukken de platen alles weer aan om een mooie, gripvaste helling te creëren. Snelheid, freesdiepte en contactdruk moeten perfect op elkaar worden afgestemd.
Het juiste moment om je voor te bereiden
De beste tijd om je voor te bereiden is kort voor het vriezen. Als je te vroeg groomt, komt het water aan de oppervlakte. De piste wordt dan ijzig. Als de sneeuw pas wordt geprepareerd als deze al is doorgevroren, zijn de korrels te grof. De sneeuw kan slecht sinteren. De pistenwalsen zijn meestal actief in de avonduren. Als er verse sneeuw ligt, wordt de sneeuw meestal in de ochtenduren opnieuw geprepareerd. Hetzelfde geldt voor gebruik overdag en verlichting.
Om te beslissen wanneer er geprepareerd moet worden, moet je rekening houden met drie punten: of de sneeuw droog of nat is, of het de komende uren afkoelt of opwarmt en of er de komende uren meer neerslag zal vallen. De beste tijd is 's avonds. Als de lucht 's nachts afkoelt, moet je je zo vroeg mogelijk voorbereiden. Als er opwarming op komst is, kan het zinvol zijn om te wachten. Zachte sneeuw is namelijk gemakkelijker te bewerken dan zeer harde sneeuw.
Zelfs de beste voorbereiding heeft zijn grenzen
Het is moeilijk als er 's nachts sneeuw is gevallen. Want wat de beslissing ook is, er zullen onbevredigende resultaten zijn. Omdat de sintertijd niet kan worden gehandhaafd tot het begin van de werkzaamheden overdag, is de piste niet stevig genoeg. Als de pistes niet geprepareerd zouden worden, zouden skiërs zich in losse verse sneeuw moeten voortbewegen, waardoor de pistes traag en moeilijk begaanbaar worden. Een onoplosbare uitdaging.
Grooming kan nauwelijks iets verbeteren in zeer zachte, natte sneeuw als er geen afkoeling in zicht is. Want dan is consolidatie niet mogelijk. Na slechts een halve dag zijn de pistes al erg belast. In dergelijke situaties wordt besloten om niet te gaan frezen, om de sneeuw niet nog losser te maken. Dit zou het skiën nog moeilijker maken dan zonder grooming.
Pistepreparatie is een soort wetenschap. Depistenwalsen in de skigebieden zijn ervaren experts die met veel kennis van zaken aan het werk gaan en in elke situatie het optimale resultaat voor de gast proberen te bereiken.